Volgens minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers is niet het inzetten op extra capaciteit op de intensivecare-afdelingen, maar vol inzetten op voorkomen van de verspreiding van het virus de manier om corona te bestrijden. "We moeten ons erop richten zoveel mogelijk mensen daar weg te houden, in plaats van ongelimiteerd het aantal IC-bedden ophogen om dat op te vangen."
Dat zegt hij in Nieuwsuur, tijdens een gesprek over de vandaag naar de Eerste en Tweede Kamer verstuurde langetermijnaanpak voor de coronacrisis. Daarin staat hoe het kabinet het land wil voorbereiden op een eventuele nieuwe coronagolf en wil voorkomen dat er weer ingrijpende maatregelen zoals lockdowns nodig zijn.
Piekperiode
"In de coronaperiode zijn vele miljoenen mensen besmet geraakt", zegt Kuipers. "Alleen al in de eerste drie maanden van dit jaar ging het om 6 miljoen besmettingen, één op de drie Nederlanders. Dat heeft geleid tot in totaal ongeveer 100.000 mensen die in het ziekenhuis zijn beland."
Als dat in een korte periode gebeurt "is er geen zorgsysteem ter wereld die dat kan opvangen, ook Nederland niet", zegt Kuipers. "We hebben periodes dat het aantal besmettingen in een week tijd met 70 procent toenam. Als de capaciteit op de intensive care 20 procent hoger is, kun je twee dagen langer vooruit."
Niet de kwetsbare plek
Ondertussen is de druk op de intensive care nog altijd groot. Landelijk staan er nu tussen de 100.000 en 120.000 meer mensen dan voor corona op de wachtlijst voor behandeling.
Iwan van der Horst, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care, zei afgelopen zaterdag nog in Nieuwsuur dat er in de crisis weliswaar meer verpleegkundigen zijn opgeleid, maar er net zoveel ook weer zijn vertrokken. Van der Horst: "Wij willen hier niet stoppen, maar doorgroeien zodat we met meer mensen straks meer bedden open hebben. Zodat als er weer een golf komt we dat beter kunnen opvangen."
Toch zijn de IC's niet de kwetsbare plek op het gebied van corona, denkt minister Kuipers. "De IC is het allerlaatste toevluchtsoord voor een patiënt met corona. Dat is een situatie waar je koste wat het kost van wilt wegblijven. Voor de situatie zonder coronapatiënten is de capaciteit al jarenlang voldoende, en we hebben de afgelopen twee jaar ook aanvullende capaciteit voor coronapatiënten gehad."
Maatschappelijk Impact Team
Een ander opvallend punt in de langetermijnaanpak: naast het OMT komt er ook een Maatschappelijk Impact Team (MIT), dat adviseert over de sociale, maatschappelijke en economische impact van de coronamaatregelen. Voormalig GroenLinks-fractievoorzitter Jolande Sap wordt voorzitter.
"Als je focust op de infecties, het virologische deel, de mate van ziekmakendheid en het aantal patiënten kun je andere aspecten uit het oog verliezen", zegt Kuipers. "Bijvoorbeeld de grote impact die de maatregelen hebben gehad op het onderwijs. Daarom hebben we ervoor gezorgd dat er nu een ander advies ligt naast het OMT-advies."
Aansturing
In de vorige coronaperiodes liep de voorganger van minister Kuipers, Hugo de Jonge, regelmatig tegen de beperkingen aan van zijn functie. Zo was hij niet de baas van de GGD's. In het plan staat nog niet dat dat nu wel geregeld is.
"Daarvoor hebben we net een landelijke functionaliteit infectieziektenbestrijding opgericht", zegt Kuipers. "Die moet centraal de GGD's gaan aansturen. Daarnaast ben ik met het landelijk netwerk acute zorg en met de acute zorg-regio's aan de slag met de vraag: hoe zorgen we dat in een crisissituatie de aansturing daar ook veel helderder is."
Bekijk hier het hele interview met minister Kuipers:
